Gebelikte Yüksek Tansiyon

Gebelik sırasında tansiyon yükselmesi yani kan basıncı değerlerinin 140/90’ın üstünde olması oldukça ciddi bir durumdur. Eğer yükselen tansiyon düşmüyorsa, beraberinde vücutta şişlikler oluyorsa mutlaka müdahale edilmesi gerekir.

Yüksek tansiyonu saptanan gebenin gebelikten önce tansiyon yüksekliğinin olup olmadığının bilinmesi takip ve tedavi şeklini önemli oranda etkileyecektir.

Tansiyonunun yüksek olduğunu öğrenen bir gebe hemen doktora başvurmalıdır. Ayrıca tansiyon ölçtürmeyen ancak sürekli baş ağrısı çeken, gözünün önünde parıltılar yada karıncalar uçuşan, sağ karın boşluğunda ağrılar hisseden, özellikle de beşinci ay ve daha büyük gebeliği olan bayanlar soluğu doktorda almalıdır.

Gebelikte tansiyonun yüksek olması, vücuttaki şişlikler ve idrarda protein saptanmasıyla birlikteyse bu durumda halk arasında albümin hastalığı olarak bilinen preeklempsi dediğimiz ciddi bir hastalık söz konusudur. Böyle bir gebenin çok sıkı ve yakından, mümkünse ilk etapta hastaneye yatırılarak takip ve tedavi edilmesi gerekir. Üstüne düşülmezse anneyle ilgili ölüme kadar giden olumsuz sonuçlara neden olabileceği gibi bebeğin gelişmesinde gerilik, suyunun azalması hatta anne karnında ölümüne dahi neden olabilir.

Bu ciddi durum genellikle gebeliğin beşinci ayından sonra görülür. İkiz gebeliği olanlarda beşinci aydan önce bulgu vermesi sürpriz sayılmaz. Erken yaşta yada 35 yaşından sonra gebe kalanlarda, daha önce tansiyonu yüksek olanlarda ve preeklempsi geçirenlerde daha sık görülmekle birlikte ilk gebeliklerde daha fazla saptanmaktadır. Ayrıca damar hastalığı, şeker hastalığı, böbrek hastalığı olanlarda da bu hastalık daha fazla görülmektedir.

İyi tedavi almayan yada takipsiz gebelerin bazılarında olay şiddetli seyreder ve yüksek tansiyonla beraber konvülzyon yani havale geçirme görülebilir. Bu durumda hastanın yoğun bakım şartlarında takip edilmesi gerekir.

Preeklempsinin kesin tedavisi doğumdur. Doğumdan sonra kırksekiz saat sıkı takip sonrası hasta tamamen normale döner. Bu iki günlük periyot çok önemli olup hastalığın birçok komplikasyonunun görüldüğü zaman dilimidir.

Eğer gebelik erkense ve bebek tam olarak olgunlaşmamışsa, bebeğin olgunlaşması için hafif seyreden vakalarda hastaya biraz zaman tanınabilir. Tansiyon ilaçlarla normal seviyelerde tutulup, bebeğin olgunlaşmasını hızlandırmak için steroidler kullanılır. Bu dönemde hasta hastanede takip edilmeli, durumu tamamen stabil olup tansiyonu düşmeden taburcu edilmemelidir.

Tansiyon yüksekliğine idrarda fazla miktarda protein çıkışı, kan tablosu anormallikleri, aşırı şişlik yani ödem eşlik edip tedaviye cevap vermeyen yada konvülzyon geçiren gebelerde bebek olgunlaşmamış olsa bile annenin hayatını kurtarabilmek için doğum yaptırılmalı ve doğumdan sonra ki iki gün sıkı takip altında tutulmalıdır.

Op.Dr.Cihangir EFE